PLASTYKA
22.06.2020
TEMAT: Wakacje – praca plastyczna
Proszę wykonać prace plastyczną :
-temat MOJE WYMAŻONE WAKACJE
-dowolną techniką
- pracy nie przesyłamy
DO ZOBACZENIA I ŻYCZĘ WAM WŁAŚNIE TAKICH WYMAŻONYCH WAKACJI JAKIE NAMALUJECIE :)
15.06.2020
Temat: Sprawdź się - powtórzenie wiadomości w formie quizów.
Moi drodzy dotarliśmy do końca :) cały materiał przewidziany dla klasy 4 został przerobiony. Na najbliższych lekcjach powtórzymy i utrwalimy poznane wiadomości.
Dzisiaj możecie sprawdzić swoje wiadomości o w sztuce w formie quizów:
08.09.2020r.
01.06.2020r.
Temat: Skansen
Skansen jest niezwykłym miejscem – to muzeum usytuowane na wolnym powietrzu. Możemy się w nim zapoznać z kulturą ludową danego regionu. Odwiedzając skansen, wkraczamy do zupełnie innego świata, w pewnym sensie przenosimy się w przeszłość.
Malownicze wiejskie zagrody, budynki gospodarcze i sakralne wykonane z naturalnych materiałów – drewna, kamienia, gliny – przypominają o czasie, gdy człowiek żył zgodnie z naturą i cyklem pór roku.
Na terenie skansenu odbywają się jarmarki, podczas których można skosztować tradycyjnych regionalnych potraw lub kupić dzieła sztuki ludowej. Inną formą działalności skansenów, zwanych też parkami etnograficznymi, są warsztaty. Dzięki uczestniczeniu w zajęciach możemy nauczyć się sztuki rękodzieła, na przykład garncarstwa lub robienia ozdób z bibuły. 
Malownicze wiejskie zagrody, budynki gospodarcze i sakralne wykonane z naturalnych materiałów – drewna, kamienia, gliny – przypominają o czasie, gdy człowiek żył zgodnie z naturą i cyklem pór roku.
Na terenie skansenu odbywają się jarmarki, podczas których można skosztować tradycyjnych regionalnych potraw lub kupić dzieła sztuki ludowej. Inną formą działalności skansenów, zwanych też parkami etnograficznymi, są warsztaty. Dzięki uczestniczeniu w zajęciach możemy nauczyć się sztuki rękodzieła, na przykład garncarstwa lub robienia ozdób z bibuły.
82. Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej
Zespół współtworzą dwór, budynki gospodarcze, stary park, spichlerz, pasieka z ulami, stajnia i owczarnia, a także tartak, kuźnia, olejarnia i karczma. W tym skansenie można zobaczyć na przykład tak zwaną czarną izbę, czyli kuchnię – dym z pieca brudził ściany i stąd ta niezwykła nazwa. 
Zespół współtworzą dwór, budynki gospodarcze, stary park, spichlerz, pasieka z ulami, stajnia i owczarnia, a także tartak, kuźnia, olejarnia i karczma. W tym skansenie można zobaczyć na przykład tak zwaną czarną izbę, czyli kuchnię – dym z pieca brudził ściany i stąd ta niezwykła nazwa.
83. Izba w skansenie w Kolbuszowej
Skansen szczyci się kolekcją ręcznie robionych drewnianych zabawek, które można tam też kupić. Na terenie parku znajdują się także piękne drewniane kapliczki, malowane i zdobione kwiatami poskręcanymi z bibuły. 
Skansen szczyci się kolekcją ręcznie robionych drewnianych zabawek, które można tam też kupić. Na terenie parku znajdują się także piękne drewniane kapliczki, malowane i zdobione kwiatami poskręcanymi z bibuły.
84. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
To największy skansen w Polsce. Tradycyjne wiejskie zagrody, budynki gospodarcze, cerkwie, kościół, szkoła, zajazd, młyn wodny i kuźnie tworzą niezwykły krajobraz.
Niektóre chaty są oryginalnie malowane – w części mieszkalnej na biało, a w części gospodarskiej w pionowe białe pasy lub duże kropki (na zewnętrznych ścianach).
To największy skansen w Polsce. Tradycyjne wiejskie zagrody, budynki gospodarcze, cerkwie, kościół, szkoła, zajazd, młyn wodny i kuźnie tworzą niezwykły krajobraz.
Niektóre chaty są oryginalnie malowane – w części mieszkalnej na biało, a w części gospodarskiej w pionowe białe pasy lub duże kropki (na zewnętrznych ścianach).
Odwiedź pomyśl i odpowiedz.
(nic nie przesyłamy)
Zapraszam was na wycieczkę on - line po skansenach i zapoznanie się z kulturą ludową.
Zwróćcie uwagę na znajdujące się tam budynki. Czym się charakteryzują? Jaka jest różnica między dawną a obecną architekturą wiejską? Obejrzyjcie dokładnie wnętrza chat. Czy są wśród nich pomieszczenia o zupełnie innym przeznaczeniu niż wnętrza we współczesnym domu?
Pomyśl o wyposażeniu domu w przeszłości i porównaj je ze współczesnym. Czy znajdujesz elementy wspólne? Czy skansen, który odwiedziliście, szczyci się jakimiś tradycjami lub szczególną kolekcją?
Sprawdź i powiedz, jakie skanseny funkcjonują najbliżej twojego miejsca zamieszkania.
Skanseny w Polsce
89. Regiony historyczne w Polsce
Przyjrzyj się mapie i ilustracjom. Może znasz jeszcze inne miejscowości, w których znajdują się skanseny – wypisz je w zeszycie.
Sprawdź w dostępnych ci źródłach, np. w Internecie, gdzie znajduje się najstarszy skansen w Polsce.
Korzystając z linków zamieszczonych poniżej, zrealizujcie wirtualną wycieczkę po dowolnym skansenie. 
Sprawdź w dostępnych ci źródłach, np. w Internecie, gdzie znajduje się najstarszy skansen w Polsce.
Korzystając z linków zamieszczonych poniżej, zrealizujcie wirtualną wycieczkę po dowolnym skansenie.
https://mwk.com.pl/pozostale/4915-wirtualny-spacer-po-parku
http://jomsborg-vineta.com/#galeria
https://skanseny.net/skansen/bialowieza?lang=plhttps://skanseny.net/skansen/bialowieza?lang=pl
88. Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu
https://mwmskansen.pl/virtual-tour/
90. Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich
25.05.2020r.
Temat: Rzeźba ludowa i rzemiosło
Ważną dziedziną sztuki ludowej jest rzeźba. Podstawowy materiał stosowany przez rzeźbiarzy ludowych to drewno, a więc tworzywo najłatwiej dostępne na wsi – najczęściej lipa, jawor lub brzoza. Wiejski rzeźbiarz używa rozmaitych narzędzi: siekiery, piły, noża i dłuta. Ukończone rzeźby są często malowane, czyli polichromowane.
Rzeźba ludowa na ogół podejmuje tematykę religijną – ma charakter sakralny. Główne tematy to Matka Boska (z Dzieciątkiem lub z ciałem ukrzyżowanego Jezusa na kolanach, czyli pieta), a także postać zamyślonego, smutnego Jezusa z głową wspartą na dłoni – takie przedstawienie nosi nazwę Chrystusa Frasobliwego. Podobne wizerunki umieszczano często w przydrożnych kapliczkach. Patronami takich kapliczek byli również święci, np. święty Nepomucen, opiekun dróg i brodów, czyli płytkich miejsc rzek czy jezior.
Pośród świeckich tematów poruszanych przez twórców ludowych możemy wymienić postaci ludzkie (w tym historyczne) oraz wizerunki zwierząt i ptaków.
Rzeźba ludowa charakteryzuje się uproszczeniem kształtu i wydobywaniem tylko zasadniczych cech przedstawianych postaci. Niekiedy możemy też zaobserwować zakłócone proporcje ciała, np. zbyt długie lub zbyt krótkie ręce, wielkie dłonie, za dużą głowę. Takie cechy nie odbierają jednak dziełom artystów ludowych wartości – wręcz przeciwnie, dodają im wdzięku i siły wyrazu. 
Rzeźba ludowa na ogół podejmuje tematykę religijną – ma charakter sakralny. Główne tematy to Matka Boska (z Dzieciątkiem lub z ciałem ukrzyżowanego Jezusa na kolanach, czyli pieta), a także postać zamyślonego, smutnego Jezusa z głową wspartą na dłoni – takie przedstawienie nosi nazwę Chrystusa Frasobliwego. Podobne wizerunki umieszczano często w przydrożnych kapliczkach. Patronami takich kapliczek byli również święci, np. święty Nepomucen, opiekun dróg i brodów, czyli płytkich miejsc rzek czy jezior.
Pośród świeckich tematów poruszanych przez twórców ludowych możemy wymienić postaci ludzkie (w tym historyczne) oraz wizerunki zwierząt i ptaków.
Rzeźba ludowa charakteryzuje się uproszczeniem kształtu i wydobywaniem tylko zasadniczych cech przedstawianych postaci. Niekiedy możemy też zaobserwować zakłócone proporcje ciała, np. zbyt długie lub zbyt krótkie ręce, wielkie dłonie, za dużą głowę. Takie cechy nie odbierają jednak dziełom artystów ludowych wartości – wręcz przeciwnie, dodają im wdzięku i siły wyrazu.
75. Świątek
Przykład rzeźby religijnej, czyli popularnego świątka. Zwróćcie uwagę na to, że pewna nieporadność w przedstawianiu postaci wcale nie osłabia siły oddziaływania rzeźby. 
Przykład rzeźby religijnej, czyli popularnego świątka. Zwróćcie uwagę na to, że pewna nieporadność w przedstawianiu postaci wcale nie osłabia siły oddziaływania rzeźby.
76. Góral
Tematyka świecka jest rzadziej spotykana w sztuce ludowej, ale niektóre z dzieł cieszą się dużym uznaniem, a wielu ludowych twórców zyskuje dziś sławę równą znanym artystom zawodowym. 
Tematyka świecka jest rzadziej spotykana w sztuce ludowej, ale niektóre z dzieł cieszą się dużym uznaniem, a wielu ludowych twórców zyskuje dziś sławę równą znanym artystom zawodowym.
77. Ptaszek
Tę prostą i wdzięczną rzeźbę przedstawiającą ptaszka w całości pomalowano – podobnie zresztą jak rzeźbę górala na sąsiedniej fotografii. Przypomnijcie sobie, jak nazywa się pokrywanie dzieła rzeźbiarskiego różnokolorowymi farbami
Tę prostą i wdzięczną rzeźbę przedstawiającą ptaszka w całości pomalowano – podobnie zresztą jak rzeźbę górala na sąsiedniej fotografii. Przypomnijcie sobie, jak nazywa się pokrywanie dzieła rzeźbiarskiego różnokolorowymi farbami
Jak powstaje rzeźba ludowa
https://www.youtube.com/watch?v=rCyJX9zQh48
Mówiąc o sztuce ludowej, nie sposób pominąć przedmiotów wykonanych przez wiejskich artystów rzemieślników. Są to rozmaite sprzęty i rzeczy, które służą w życiu codziennym, lecz także zdobią wnętrza chat. Prostota form tych przedmiotów i użycie do ich wykonania naturalnych surowców, jak drewno, glina, wełna, sprawiają, że pozostają one w harmonijnym związku ze środowiskiem, w którym powstały i funkcjonują.
78. Gliniany dzbanek
Swoisty urok prostej i funkcjonalnej formy glinianego naczynia sprawia, że jest zarazem przedmiotem użytkowym, jak i miłą dla oka ozdobą wnętrza.
Swoisty urok prostej i funkcjonalnej formy glinianego naczynia sprawia, że jest zarazem przedmiotem użytkowym, jak i miłą dla oka ozdobą wnętrza.
79. Pasiaste chodniki
Tkactwo ludowe to nie tylko przepiękne pasiaki łowickie (patrz stroje ludowe), lecz także niezwykle popularne „szmaciaki” utkane z resztek kolorowych tkanin. Ich żywe barwy cieszą oczy mieszkańców wiejskiego domostwa i „dodają im energii”.
Tkactwo ludowe to nie tylko przepiękne pasiaki łowickie (patrz stroje ludowe), lecz także niezwykle popularne „szmaciaki” utkane z resztek kolorowych tkanin. Ich żywe barwy cieszą oczy mieszkańców wiejskiego domostwa i „dodają im energii”.
Wyroby ceramiczne, wikliniarskie i tkackie to tylko niektóre z licznych rodzajów wytwórstwa ludowego. Zwiedzając skanseny i muzea etnograficzne (czyli obiekty, w których gromadzi się eksponaty związane z kulturą ludową), z pewnością spotkacie się także z dziełami kowalstwa artystycznego, snycerstwa czy koronkarstwa.
80. Stragan z wikliną
Jakież bogactwo wzorów koszyków! A każdy przeznaczony do czegoś innego. Niejeden z nich z pewnością przyda się w gospodarstwie, nie tylko wiejskim.
Jakież bogactwo wzorów koszyków! A każdy przeznaczony do czegoś innego. Niejeden z nich z pewnością przyda się w gospodarstwie, nie tylko wiejskim.
Jak powstaje koszyk wiklinowy
81. Koronczarki przy pracy
Oto widok jak z bajki! Serwety i koronki, wydziergane przez ludowe artystki, zachwycają śnieżną bielą, delikatnością i misternym splotem nitek. Wyroby koronkarskie z Koniakowa są znane na całym świecie!
Oto widok jak z bajki! Serwety i koronki, wydziergane przez ludowe artystki, zachwycają śnieżną bielą, delikatnością i misternym splotem nitek. Wyroby koronkarskie z Koniakowa są znane na całym świecie!
Jak powstaje koronka
https://www.youtube.com/watch?v=36M82nHiy4A
Pomyśl i odpowiedz: (nie przesyłaj)
1. Wymień materiały i narzędzia używane przez rzeźbiarzy ludowych.
2. Na podstawie przeczytanego tekstu i obejrzanych reprodukcji oraz filmów opisz charakterystyczne cechy rzeźb ludowych.
PRACA DOMOWA
Przygotuj podkładkę z grubej tektury, glinę, drewniany nożyk i płaski patyczek po lodach skośnie przycięty z jednej strony. Przydadzą się także (do wyboru): mała tekturowa rolka, szufladka z pudełka od zapałek albo okrągłe tekturowe pudełeczko po serkach topionych. Potrzebna będzie też grubsza folia do zabezpieczenia stołu oraz wilgotna szmatka do wycierania rąk i trochę wody.
v Uformuj z gliny kilka płaskich kafelków i wypróbuj, jakie ślady może na nich pozostawić rytmicznie odciskany patyk. Powtórz tę czynność na różne sposoby.
v Następnie uformuj dowolne naczynie: miseczkę, kubek albo wazonik. Na wygładzonej zewnętrznej stronie naczynia, używając wypróbowanych narzędzi, wykonaj prosty ornament, obiegający naczynie wokół.
v W zamieszczonym linku https://www.youtube.com/watch?v=aKlkjJkGVas
v jest instruktaż jak wykonać naczynię (metoda pierwsza –formowanie za pomocą wałeczków)
v Proszę zrobić zdjęcie gotowej pracy i przesłać w ciągu tygodnia na adres: plastykasp3@op.pl
v Proszę aby prace były samodzielne– nawet jak nie będą idealne to będą piękne, niepowtarzalne ale przede wszystkim WASZE
POWODZENIA : )
18.05.2020r.
Temat: Budownictwo regionalne
Z poprzednich rozdziałów dowiedzieliście się, że sztuka ludowa obejmuje wszystkie dziedziny twórczości plastycznej: budownictwo, rzeźbę, malarstwo, grafikę, rzemiosło artystyczne. Bliżej poznaliście różne rodzaje malarstwa ludowego. Teraz zobaczycie przykłady ludowego budownictwa i ludowej rzeźby.
Najważniejszą dziedziną ludowej architektury jest budownictwo drewniane. W ciągu kolejnych stuleci powstało wiele typów budowli drewnianych. Najważniejsze z nich to chata i kościół.
Najważniejszą dziedziną ludowej architektury jest budownictwo drewniane. W ciągu kolejnych stuleci powstało wiele typów budowli drewnianych. Najważniejsze z nich to chata i kościół.
72. Kościół w Haczowie
To jeden z najpiękniejszych zabytków polskiej architektury drewnianej.
Kościół składa się z prostokątnej nawy nakrytej spadzistym dachem krytym gontem, czyli krótkimi i wąskimi deseczkami. Wokół całego kościoła wybudowano zadaszony ganek, zwany sobotami – tu nocowali parafianie przybyli z odległych wsi w przeddzień mszy świętej (czyli w sobotę).
73. Chata kaszubska
Wiejski dom zbudowano z drewnianych bali, pobielono i przykryto spadzistym, słomianym dachem, czyli strzechą. Zwróćcie uwagę na naroża chaty, w których belki są łączone w sposób przypominający splecione palce obu dłoni. Ta bardzo charakterystyczna konstrukcja drewnianych ścian nosi nazwę konstrukcji zrębowej.
Polskie chaty prezentują znaczną rozmaitość. Miały przeważnie niskie ściany i spadzisty dach ze słomy, czyli strzechę, albo były kryte wąskimi deseczkami, zwanymi gontem. Strop układano z desek opierających się na belkach biegnących poprzecznie, te zaś na mocnej belce zwanej sosrębem. Belki i sosręby były często bogato nacinane i zdobione ornamentami roślinnymi lub geometrycznymi. Przez środek chaty na przestrzał wiodła sień, po jednej stronie sieni znajdowała się izba czarna, używana na co dzień, po drugiej – izba biała, odświętna. W głębi za izbami umieszczano dwie komory, czyli składziki odzieży i żywności, czasem służące także do spania.
Niekiedy wzbogacano bryłę chaty podcieniami zajmującymi całą krótszą ścianę (na Kujawach i na Mazowszu). W innych regionach chaty miały ganki biegnące przez całą długość ściany frontowej (na Podhalu).
Niekiedy wzbogacano bryłę chaty podcieniami zajmującymi całą krótszą ścianę (na Kujawach i na Mazowszu). W innych regionach chaty miały ganki biegnące przez całą długość ściany frontowej (na Podhalu).
74. Wnętrze chaty
Jedną z najważniejszych rzeczy w chłopskiej chacie, prawdziwym centrum domu, był piec. Nie tylko ogrzewał wnętrze, lecz także służył do gotowania potraw, pieczenia chleba, a nawet do… spania.
Zwróćcie też uwagę na belkę sufitu, do której przybijano deski stropu.
Drewniane wiejskie kościoły mają kształt prostokątny, są kryte wysokim dwuspadowym dachem z gontu. Niekiedy do ich korpusów przybudowywano wieże pełniące funkcję dzwonnicy. Najstarsze z zachowanych w Polsce drewnianych kościołów z terenu Małopolski, np. pochodzący z XV wieku kościół w Dębnie Podhalańskim, wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (czyli listę obiektów o wyjątkowej wartości dla ludzkości prowadzoną przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury).
W CHCACIE I PRZED CHATĄ- pomyśl i odpowiedz
· Wyszukajcie w dostępnych źródłach ilustracje przedstawiające dawne chłopskie chaty z rozmaitych regionów Polski.
· Obejrzyjcie:
https://www.youtube.com/watch?v=UN-6STup2Zo
https://www.youtube.com/watch?v=UN-6STup2Zo
https://www.youtube.com/watch?v=E9QbSFeNXxU
https://www.youtube.com/watch?v=m8xBanBesKE
Zwróćcie uwagę na konstrukcję takich budowli oraz na wnętrza, sprzęty codziennego użytku, na zastosowane formy i materiały.
Czy chętnie zamieszkalibyście w jednej z takich chałup, np. podczas wakacji?
Czy chętnie zamieszkalibyście w jednej z takich chałup, np. podczas wakacji?
Czym chcielibyście się tam zajmować?
· Jeśli w okolicy twojego miejsca zamieszkania przetrwała stara chata chłopska, spójrz na nią jak na zabytek dawnego budownictwa ludowego. Spróbuj ją opisać, posługując się pojęciami podanymi w tej lekcji.
Sprawdź w dostępnych ci źródłach, np. w bibliotece lub w internecie, które drewniane kościoły wzniesione w Polsce zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zapisz w zeszycie - (nie przesyłaj)
Wykonajcie pracę plastyczną, w której przedstawicie siebie w starej wiejskiej izbie albo przed chałupą- pracę prześlij na adres plastykasp3@op.pl w ciągu tygodnia
Praca plastyczna może mieć formę malunku, kolażu albo makiety (makieta – to model wielokrotnie zmniejszonego obiektu; można ją wykonać samodzielnie lub z małą pomocą rodziców).
Praca plastyczna może mieć formę malunku, kolażu albo makiety (makieta – to model wielokrotnie zmniejszonego obiektu; można ją wykonać samodzielnie lub z małą pomocą rodziców).
11.05.2020r.
Temat: Malarstwo ludowe
Malarstwo ludowe rozwijało się w wielu regionalnych i interesujących odmianach, takich jak obrazy, malowidła na kaflach i na sprzętach (skrzyniach, ławach, łóżkach, naczyniach) czy wreszcie w postaci wielkanocnych pisanek. Obrazy wykonywano na papierze, blasze lub szkle, rzadziej na desce, na ogół farbą klejową lub olejną. W niektórych regionach malowano też ściany wiejskich domostw.
W celu uzyskania większej liczby takich samych obrazów, aby je sprzedawać na jarmarku lub odpuście, malarze ludowi posługiwali się metodą „przepróch”. Polegała ona na dziurkowaniu przygotowanego wzorca wzdłuż linii konturu postaci i przecieraniu przez otworki pyłu węglowego lub kredowego.
Większość obrazów ludowych ma charakter religijny. Są to najczęściej wizerunki Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz postaci pomocnych w codziennym życiu świętych. Spotyka się również sceny historyczne lub baśniowe.
W celu uzyskania większej liczby takich samych obrazów, aby je sprzedawać na jarmarku lub odpuście, malarze ludowi posługiwali się metodą „przepróch”. Polegała ona na dziurkowaniu przygotowanego wzorca wzdłuż linii konturu postaci i przecieraniu przez otworki pyłu węglowego lub kredowego.
Większość obrazów ludowych ma charakter religijny. Są to najczęściej wizerunki Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz postaci pomocnych w codziennym życiu świętych. Spotyka się również sceny historyczne lub baśniowe.
70. Przykłady malarstwa ludowego
Jak widzicie, artyści ludowi potrafili ozdobić malunkiem rozmaite, nawet prozaiczne sprzęty lub przedmioty. Szczególnie pięknie prezentuje się drewniana skrzynia pokryta bogatym i skomplikowanym malowidłem.
Jak widzicie, artyści ludowi potrafili ozdobić malunkiem rozmaite, nawet prozaiczne sprzęty lub przedmioty. Szczególnie pięknie prezentuje się drewniana skrzynia pokryta bogatym i skomplikowanym malowidłem.
71. Zbójnicy, malowidło na szkle
Ten baśniowy malunek jest dobrym przykładem barwnej, żywej i pełnej uroku twórczości artystów nieprofesjonalnych.
Ten baśniowy malunek jest dobrym przykładem barwnej, żywej i pełnej uroku twórczości artystów nieprofesjonalnych.
· Przygotuj materiały na temat ludowej sztuki zdobniczej twojego regionu,
· dwa białe tekturowe talerzyki – okrągły i prostokątny, farby akrylowe ( plakatówki), małą paletkę, twarde pędzelki – średni i cienki, naczynie z wodą i ręcznik papierowy.
· Zabezpiecz stół przed zabrudzeniem.
· Udekoruj talerzyki malunkami, naśladując regionalne motywy ludowe. Pomyśl przy tym, w której części talerzyka mogłaby pojawić się kompozycja symetryczna, a w której warto zastosować układ rytmiczny.
· Uwaga: używając farb akrylowych, pamiętaj o częstym wycieraniu i płukaniu pędzelków, bowiem farby te szybko schną i już nie da się ich zmyć wodą.
Pomyśl, odpowiedz, zapisz w zeszycie (nie przesyłaj)
✪ Przypomnij, na czym najczęściej malowali artyści ludowi.
✪ Wyjaśnij, na czym polegała metoda „przepróch”.
04.05.2020r.
Temat: Sztuka ludowa
W każdym kraju, a więc i w Polsce, obok sztuki profesjonalnej, uprawianej zawodowo, od dawien dawna rozwija się sztuka ludowa, zwana też sztuką regionalną, czyli twórczość ludzi nieuczonych, wiejskich artystów i rzemieślników. Tworzą oni zgodnie z przekazywaną z pokolenia na pokolenie tradycją. Ważną cechą sztuki ludowej jest to, że jej wytwory najczęściej nie tylko służyły do ozdoby i podziwiania, lecz także były przydatne w codziennym życiu, czyli spełniały funkcje użytkowe.
Pojęcie sztuki ludowej jest bardzo szerokie. Obejmuje wszystkie dziedziny twórczości plastycznej znane w sztuce zawodowej: budownictwo, rzeźbę, malarstwo, grafikę, rzemiosło artystyczne, czyli wytwórstwo przedmiotów codziennego użytku, a także różne „specjalności regionalne”: ozdoby oraz przedmioty związane z miejscowym obyczajem, wykonane z najprostszych i łatwo dostępnych materiałów, na przykład słomy, kolorowych papierów. To wszystko tworzy tradycyjną kulturę ludową (którą opisuje etnografia).
Każdy region Polski ma swoją odmianę sztuki ludowej, a jej zabytki możemy spotkać w rozmaitych miejscach. Mogą to być przydrożne figury, kapliczki, drewniane kościoły, stare chaty. Czasem przykłady takich dawnych budowli i przedmiotów są zgromadzone i prezentowane publiczności w specjalnych muzeach nazywanych skansenami. 
Pojęcie sztuki ludowej jest bardzo szerokie. Obejmuje wszystkie dziedziny twórczości plastycznej znane w sztuce zawodowej: budownictwo, rzeźbę, malarstwo, grafikę, rzemiosło artystyczne, czyli wytwórstwo przedmiotów codziennego użytku, a także różne „specjalności regionalne”: ozdoby oraz przedmioty związane z miejscowym obyczajem, wykonane z najprostszych i łatwo dostępnych materiałów, na przykład słomy, kolorowych papierów. To wszystko tworzy tradycyjną kulturę ludową (którą opisuje etnografia).
Każdy region Polski ma swoją odmianę sztuki ludowej, a jej zabytki możemy spotkać w rozmaitych miejscach. Mogą to być przydrożne figury, kapliczki, drewniane kościoły, stare chaty. Czasem przykłady takich dawnych budowli i przedmiotów są zgromadzone i prezentowane publiczności w specjalnych muzeach nazywanych skansenami.
66. Świątek
Przydrożne kapliczki i święte figury są stałym elementem polskiego krajobrazu. Na pewno spotykaliście je wielokrotnie podczas wycieczek krajoznawczych. 
Przydrożne kapliczki i święte figury są stałym elementem polskiego krajobrazu. Na pewno spotykaliście je wielokrotnie podczas wycieczek krajoznawczych.
67. Wiejska chata, pierwsza połowa XIX wieku
Taką piękną, krytą strzechą chatę możemy spotkać już tylko w specjalnych muzeach sztuki ludowej, to znaczy w skansenach. 
Taką piękną, krytą strzechą chatę możemy spotkać już tylko w specjalnych muzeach sztuki ludowej, to znaczy w skansenach.
68. Kogucik, wycinanka łowicka
Wycinanka jest techniką często stosowaną przez artystów ludowych ze względu na to, że używane materiały są powszechnie dostępne i niewiele kosztują. Mimo swojej prostoty dzieło regionalnego twórcy jest bardzo ładne. 
Wycinanka jest techniką często stosowaną przez artystów ludowych ze względu na to, że używane materiały są powszechnie dostępne i niewiele kosztują. Mimo swojej prostoty dzieło regionalnego twórcy jest bardzo ładne.
69. Przykłady strojów ludowych
Stroje ludowe różnią się od siebie kolorystyką i ozdobami.
Charakterystyczne wzory na spodniach górali podhalańskich mają sercowaty kształt. To tak zwane parzenice. Strój łowicki zdobią za to kolorowe pasiaki.
Stroje ludowe różnią się od siebie kolorystyką i ozdobami.
Charakterystyczne wzory na spodniach górali podhalańskich mają sercowaty kształt. To tak zwane parzenice. Strój łowicki zdobią za to kolorowe pasiaki.
Pomyśl, odpowiedz, zapisz w zeszycie (nie przesyłaj)
1. Wyjaśnij, co nazywamy sztuką regionalną, i wymień dziedziny twórczości ludowej.
✪ Dowiedz się, czy w twojej najbliższej okolicy znajdują się zabytki sztuki ludowej (na przykład kapliczki, figury przydrożne).
27.04.2020r.
Temat: Wzornictwo przemysłowe i funkcjonalność
Dziś niemal wszystkie przedmioty użytkowe wykonuje się w fabrykach, które dysponują sprawnymi i skomplikowanymi maszynami. Każdą naszą potrzebę stara się zaspokoić wielu producentów, konkurujących ze sobą pod względem doskonałości wykonania i proponujących możliwie najniższą cenę zakupu przedmiotów.
Czy to oznacza, że na kształt wyrobów produkowanych w wielkich ilościach artysta nie ma żadnego wpływu? Przeciwnie! W miejsce dawnego zawodu artysty rzemieślnika powstał specjalny zawód artysty projektanta. Jego zadaniem jest narysowanie wzoru, według którego przedmiot zostanie wykonany. Przygotowywanie wzorów przedmiotów użytkowych nazywamy wzornictwem przemysłowym.
Czy to oznacza, że na kształt wyrobów produkowanych w wielkich ilościach artysta nie ma żadnego wpływu? Przeciwnie! W miejsce dawnego zawodu artysty rzemieślnika powstał specjalny zawód artysty projektanta. Jego zadaniem jest narysowanie wzoru, według którego przedmiot zostanie wykonany. Przygotowywanie wzorów przedmiotów użytkowych nazywamy wzornictwem przemysłowym.
59. Dawny aparat telefoniczny
(ze zbiorów Muzeum Techniki w Warszawie)
Dawny telefon na korbkę, którą trzeba było energicznie kręcić, aby uzyskać połączenie z centralą. Słuchawkę w kształcie trąbki przykładało się do ucha, a mówić należało do mikrofonu umieszczonego nad okrągłą tarczą, na której można było wykręcić numer. Skrzynka spora i niezbyt piękna.
(ze zbiorów Muzeum Techniki w Warszawie)
Dawny telefon na korbkę, którą trzeba było energicznie kręcić, aby uzyskać połączenie z centralą. Słuchawkę w kształcie trąbki przykładało się do ucha, a mówić należało do mikrofonu umieszczonego nad okrągłą tarczą, na której można było wykręcić numer. Skrzynka spora i niezbyt piękna.
60. Współczesny aparat telefoniczny
Skomplikowane mechanizmy nowoczesnego telefonu pozwalają na wykonywanie wielu różnych zadań. Zostały tak pomyślane przez inżynierów, aby zajmowały jak najmniej miejsca. Dlatego plastyk mógł zaprojektować pudełko niewielkie i płaskie, które można nosić w kieszeni.
Skomplikowane mechanizmy nowoczesnego telefonu pozwalają na wykonywanie wielu różnych zadań. Zostały tak pomyślane przez inżynierów, aby zajmowały jak najmniej miejsca. Dlatego plastyk mógł zaprojektować pudełko niewielkie i płaskie, które można nosić w kieszeni.
61. Pokaz mody
Jak widzicie, stroje prezentowane na współczesnych pokazach mody są niezbyt praktyczne. To kreacje artystyczne, które powinny zadziwić, zachwycić i zainspirować projektantów „normalnych” ubrań.
Jak widzicie, stroje prezentowane na współczesnych pokazach mody są niezbyt praktyczne. To kreacje artystyczne, które powinny zadziwić, zachwycić i zainspirować projektantów „normalnych” ubrań.
Dawny artysta rzemieślnik, mistrz w swoim zawodzie, dokładał starań, aby dzieło jego rąk było nie tylko doskonale wykonane, lecz także bardzo ozdobne (wspomniany Serwis Łabędzi jest tego dowodem). Niestety, te piękne przedmioty były często niezwykle drogie, więc mogli sobie na nie pozwolić tylko zamożni ludzie. Jednak już od blisko stu lat panuje przekonanie, że o wartości wyrobu decydują nie ozdoby, ale kształt. Powinien on być jak najlepiej dostosowany do roli, jaką przedmiot ma odgrywać, czyli do jego funkcji. Tę zgodność formy i funkcji przedmiotu nazywamy funkcjonalnością.
Moda na przedmioty i urządzenia proste, wygodne w użytkowaniu i możliwie tanie, ponieważ produkowane masowo, już się pewnie nie zmieni. Ludzi na świecie przybywa, a prawo dostępu do różnego rodzaju dóbr trzeba zapewnić każdemu. A jednak z jaką przyjemnością bierzemy dziś do ręki przedmiot użyteczny i ozdobny, wykonany ręcznie przez dawnego rzemieślnika, wkładającego w pracę cały swój talent, wszystkie swoje umiejętności i poczucie piękna!
62. Krzesło dawne
Na ten stylowy fotel patrzymy z przyjemnością. Jego finezyjnie powyginane nogi i poręcze, ozdobione snycerką (rzeźbioną w drewnie dekoracją), a także miękkie obicie (tapicerka) o bogatym, wykwintnym wzorze wcale nie przeszkadzają, aby siedząc w nim, poczuć się komfortowo. Wręcz przeciwnie – nisko usytuowane, szerokie siedzisko i wysokie oparcie sprawiają, że jest to mebel funkcjonalny, wygodny dla każdego.
Na ten stylowy fotel patrzymy z przyjemnością. Jego finezyjnie powyginane nogi i poręcze, ozdobione snycerką (rzeźbioną w drewnie dekoracją), a także miękkie obicie (tapicerka) o bogatym, wykwintnym wzorze wcale nie przeszkadzają, aby siedząc w nim, poczuć się komfortowo. Wręcz przeciwnie – nisko usytuowane, szerokie siedzisko i wysokie oparcie sprawiają, że jest to mebel funkcjonalny, wygodny dla każdego.
63. Krzesło współczesne
Że jest to współczesny model fotela, nie trudno zgadnąć. Sami odpowiedzcie: czy sprawia wrażenie wygodnego? Jego zaletą jest z pewnością łatwe utrzymanie w czystości. A to też przecież cecha funkcjonalności.
Że jest to współczesny model fotela, nie trudno zgadnąć. Sami odpowiedzcie: czy sprawia wrażenie wygodnego? Jego zaletą jest z pewnością łatwe utrzymanie w czystości. A to też przecież cecha funkcjonalności.
64. Samochód z początków XX wieku
Ten piękny samochód pochodzi sprzed około 100 lat. Jeździł wolno, robiąc przy tym dużo hałasu, podskakiwał na wybojach i nadawał się raczej tylko na ciepłe dni. Mimo to i dziś niejeden z nas chętnie by się nim przejechał.
Ten piękny samochód pochodzi sprzed około 100 lat. Jeździł wolno, robiąc przy tym dużo hałasu, podskakiwał na wybojach i nadawał się raczej tylko na ciepłe dni. Mimo to i dziś niejeden z nas chętnie by się nim przejechał.
65. Współczesny samochód
Wygodny, szybki, cichy i... ładny. Projektanci karoserii (styliści) postarali się, aby była ona nie tylko zgrabna, lecz także funkcjonalna.
Wygodny, szybki, cichy i... ładny. Projektanci karoserii (styliści) postarali się, aby była ona nie tylko zgrabna, lecz także funkcjonalna.
PRACA DOMOWA
zdjęcia gotowej pracy prześlij w ciągu tygodnia na: plastykasp3@op.pl
· Przygotuj bryłkę jednobarwnej plasteliny (wielkości dużej śliwki), drewniany nożyk, cienką i dość sztywną tekturkę (może to być kawałek kolorowego kartonu) oraz nożyczki. Przyda się też aparat fotograficzny.
· Uformuj z plasteliny regularną bryłkę geometryczną, na przykład kulę albo walec.
· Pomyśl, jakie elementy należałoby do tej bryły dodać, aby powstał projekt przedmiotu prostego i funkcjonalnego.
Brakujące elementy wytnij z tekturki (z kartonu), a następnie zamocuj je w uformowanej bryłce z plasteliny.
Brakujące elementy wytnij z tekturki (z kartonu), a następnie zamocuj je w uformowanej bryłce z plasteliny.
· Plastelinową formę można nacinać, dziurawić, ale nadal ma ona zachować swój podstawowy kształt.
· Zastanów się i określ, z jakich materiałów mógłby być wykonany taki przedmiot, aby był piękny i dobrze spełniał swoją funkcję.
· Gotowy projekt warto sfotografować z kilku stron z niedużej odległości i urządzić wystawę zdjęć.
20.04.2020r.
Temat: Z dziejów przedmiotów użytecznych
Żyjąc, pracując, odpoczywając, bawiąc się, wykonując rozmaite czynności w pracy, w szkole lub w domu, posługujemy się rozmaitymi przedmiotami.
Niegdyś, przed tysiącami lat, pierwotny człowiek potrzebował niewielu takich przedmiotów. Do polowania służył mu oszczep, do wykonywania czynności gospodarskich wystarczało narzędzie o odpowiednio ukształtowanym ostrzu, a do jedzenia lub noszenia wody – proste naczynie gliniane.
Jednak w miarę rozwoju cywilizacji i form życia społecznego rosła liczba przedmiotów niezbędnych człowiekowi, a dziś jest ich po prostu mnóstwo. Dawniej potrzebne przedmioty i narzędzia każdy wykonywał sam. Później zajęli się tym specjalnie wykwalifikowani rzemieślnicy. Dlatego ta dziedzina sztuki nosi nazwę rzemiosła artystycznego.
Rzemiosło artystyczne to wykonywanie rozmaitych sprzętów, przedmiotów lub narzędzi przez wykwalifikowanych artystów rzemieślników.
57. Naczynie gliniane sprzed około 3000 lat
To naczynie do przechowywania płynów, ulepione z gliny, budzi nasze zainteresowanie z dwóch powodów. Po pierwsze – swoim przemyślanym kształtem: zawartość części dolnej (brzuśca) można było, dzięki rozchylającej się części górnej (wylewowi), przelać do innego naczynia.
Po drugie – dekoracją, wykonaną ostrym narzędziem w niewyschniętej jeszcze glinie. Jak widać, potrzeba piękna na co dzień towarzyszyła człowiekowi od bardzo dawna.
To naczynie do przechowywania płynów, ulepione z gliny, budzi nasze zainteresowanie z dwóch powodów. Po pierwsze – swoim przemyślanym kształtem: zawartość części dolnej (brzuśca) można było, dzięki rozchylającej się części górnej (wylewowi), przelać do innego naczynia.
Po drugie – dekoracją, wykonaną ostrym narzędziem w niewyschniętej jeszcze glinie. Jak widać, potrzeba piękna na co dzień towarzyszyła człowiekowi od bardzo dawna.
58. Johann Joachim Kändler (czytaj: kendler), waza do zupy, ok. 1739–1741
Oto przepiękne naczynie stołowe z połowy XVIII wieku – waza do zupy z ogromnego serwisu (2200 sztuk różnych naczyń!). Nazwano go Serwisem Łabędzim, ponieważ wśród zdobiących go wyobrażeń stworzeń wodnych (ryb, delfinów, baśniowych syren, różnych ptaków) przeważały śnieżnobiałe łabędzie. Naczynia te, wykonane z porcelany, artysta najpierw wyrzeźbił w glinie – poświęcił na tę pracę kilka lat.
Oto przepiękne naczynie stołowe z połowy XVIII wieku – waza do zupy z ogromnego serwisu (2200 sztuk różnych naczyń!). Nazwano go Serwisem Łabędzim, ponieważ wśród zdobiących go wyobrażeń stworzeń wodnych (ryb, delfinów, baśniowych syren, różnych ptaków) przeważały śnieżnobiałe łabędzie. Naczynia te, wykonane z porcelany, artysta najpierw wyrzeźbił w glinie – poświęcił na tę pracę kilka lat.
Pomyśl, odpowiedz i zapisz w zeszycie
· Wyszukaj w starych kolorowych czasopismach (a może też w internecie) nieduże zdjęcia dawnych przedmiotów użytkowych, których forma budzi twoje szczególne zainteresowanie.
1. Powiedz, jak nazywamy sztukę wykonywania i ozdabiania przedmiotów użytkowych.
06.04.2020r.
TEMAT: Znaki złożone
Znak plastyczny może być także zbudowany z dwóch albo trzech elementów. W takich znakach ich części składowe, odpowiednio skomponowane, są zdolne wyrazić bardziej złożone hasła i idee. Posługuje się nimi wiele instytucji, korzysta się z nich w czasie ważnych imprez i przedsięwzięć.
Znaki plastyczne, na które składa się kilka elementów, nazywamy znakami złożonymi. Znak wskazujący na jakąś konkretną instytucję, dane wydarzenie, a czasem nawet na osobę to logo.
Przygotuj biały karton techniczny, blok z kolorowymi kartkami, nożyczki i klej.
· Pomyśl, jakie kształty geometryczne – koła, kwadraty czy trójkąty – najbardziej pasują do ciebie, najlepiej wyrażają twoją osobistą energię (temperament). Na tej samej zasadzie wybierz kolory.
· Wytnij z kolorowych kartonów te kształty (może być ich kilka różnej wielkości) i ułóż je na białym tle. Zestaw z nimi skrót twojego imienia, na przykład AGA, ZUZA, SEBO lub KUBA, albo po prostu twoje inicjały. Litery wytnij z papieru i skomponowaną całość przyklej na białym tle.
· Jeśli masz taką możliwość, zrealizuj swój pomysł na komputerze w dostępnym programie graficznym.
· Jeśli chcesz wytnij swoje logo wraz z jego tłem i przyklej na przykład na segregatorze albo na pudełku, w którym przechowujesz rzeczy osobiste :)
Pomyśl i odpowiedz – zad. dodatkowe dla chętnych
1. Powiedz, jak powstaje złożony znak plastyczny.
1. Powiedz, jak powstaje złożony znak plastyczny.
2. Wyjaśnij, co to jest logo.
✪ przejrzyj okładki książek czy reklamy zamieszczone w czasopismach i wybierz kilka znaków plastycznych. Ustal, z jakich składają się elementów, i powiedz, czy twoim zdaniem dobrze odpowiadają one treści, którą mają symbolizować.
Prace prześlij do 08.04.2020 na adres: plastykasp3@op.pl
54. Jacek Łach, znak Warszawskiego Hospicjum dla Dzieci
Ten znak składa się jedynie z dwóch elementów, a jakie ważne treści wyraża!
Widzimy płomyk świecy i dłonie, które otaczają go, żeby nie pozwolić mu zgasnąć. Płomyk kojarzy się nam z ciepłem, życiem i zdrowiem. Ochraniające go dłonie oznaczają więc troskę o te wartości. 
Ten znak składa się jedynie z dwóch elementów, a jakie ważne treści wyraża!
Widzimy płomyk świecy i dłonie, które otaczają go, żeby nie pozwolić mu zgasnąć. Płomyk kojarzy się nam z ciepłem, życiem i zdrowiem. Ochraniające go dłonie oznaczają więc troskę o te wartości.
55. Karol Śliwka, znak Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych
Tym znakiem posługują się Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, które przygotowały dla was ten podręcznik. Znak składa się z dwóch elementów:
konturu otwartej książki oraz wkomponowanej w ten kontur głowy orła.
Odczytajmy ten znak. Sama otwarta książka mogłaby oznaczać zachętę do czytania, do pogłębiania wiedzy. Wspólnie z głową orła w koronie, godłem naszego państwa, oznacza, że celem wydawnictwa jest publikowanie książek, które będą wzbogacać naszą wiedzę, niezbędną w służbie kraju, że chce ono przyczynić się do wykształcenia pokoleń Polaków.
Tym znakiem posługują się Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, które przygotowały dla was ten podręcznik. Znak składa się z dwóch elementów:
konturu otwartej książki oraz wkomponowanej w ten kontur głowy orła.
Odczytajmy ten znak. Sama otwarta książka mogłaby oznaczać zachętę do czytania, do pogłębiania wiedzy. Wspólnie z głową orła w koronie, godłem naszego państwa, oznacza, że celem wydawnictwa jest publikowanie książek, które będą wzbogacać naszą wiedzę, niezbędną w służbie kraju, że chce ono przyczynić się do wykształcenia pokoleń Polaków.
56. Logo Zakochaj się w Warszawie
Ten znak składa się z sylwetki nieco rozwichrzonej, kolorowej warszawskiej syrenki i napisu „zakochaj się w Warszawie”. Świetnym rozwiązaniem graficznym jest wykorzystanie powtarzających się liter „w” jako łusek na rybim ogonie, ale również użycie barw miasta – żółtej (włosy syrenki) i czerwonej (tarcza). Rysunek jest prosty i lekki, a kolorowe logo – dynamiczne i radosne.
Ten znak składa się z sylwetki nieco rozwichrzonej, kolorowej warszawskiej syrenki i napisu „zakochaj się w Warszawie”. Świetnym rozwiązaniem graficznym jest wykorzystanie powtarzających się liter „w” jako łusek na rybim ogonie, ale również użycie barw miasta – żółtej (włosy syrenki) i czerwonej (tarcza). Rysunek jest prosty i lekki, a kolorowe logo – dynamiczne i radosne.
30.03.2020r.
TEMAT: Znaki proste
Czy potrafisz powiedzieć coś do kolegi lub koleżanki, nie używając słów? Naturalnie! Na przykład zamiast zawołać „Spójrz tam!” – wyciągasz w pewnym kierunku palec. Zamiast poprosić o ciszę, możesz położyć na ustach palec wskazujący. W ten właśnie sposób przekazujemy komuś informację – zamiast słów posługujemy się pewnym znakiem. Taki znak wykonany ruchem dłoni nazywamy gestem.
Ale można go także narysować flamastrem, namalować albo wyciąć z kolorowego papieru. Dzisiaj, w czasach nieustannego pośpiechu, często porozumiewamy się nie za pomocą słów mówionych lub pisanych, lecz rysowanych lub malowanych znaków. Takie znaki nazywamy znakami plastycznymi – pozwalają w jednej chwili zrozumieć przekazywane myśl, hasło, ideę albo po prostu ostrzeżenie lub zachętę.
Pomyśl i odpowiedz
1. Powiedz, co to jest znak plastyczny.
2. Odpowiedz, dlaczego w dzisiejszych czasach zamiast długimi napisami posługujemy się znakami plastycznymi.?
PRZYJACIELE SZKOŁY
Urząd Miasta i Gminy Olkusz
